Vì sao cần lau đọn ban thờ cuối năm?

         Từ trước tới nay trong quan niệm của nhiều người, cứ thấy ban thờ không sạch sẽ là lau dọn, ít ai để ý đến ngày dọn ban thờ. Nhiều gia đình vô tâm thì lại để ban thờ bụi bẩn đến nỗi có cả nhện giăng tơ. Nhưng cũng có nhiều gia đình lau dọn ban thờ hàng ngày.

          Về bản chất, một năm có 12 tháng chúng ta sẽ lau dọn 12 lần trong năm và thường lau dọn vào 3 ngày cuối của một tháng. Riêng tháng 12 âm lịch tức tháng Chạp thì chỉ cần từ ngày 23 âm lịch trở ra là chúng ta có thể tiến hành lau dọn tổng thể cả ban thờ và phòng thờ .

            Người Việt Nam gần như đón Tết Nguyên đán bắt đầu từ 23 tháng Chạp, khi thực hiện các nghi thức tâm linh tiễn ông Táo về trời. Sau ngày này, các gia đình tiến hành dọn dẹp bàn thờ.

            Trước khi dọn dẹp bàn thờ gia tiên, việc đầu tiên cần làm đó là chuẩn bị đĩa hoa quả đặt lên và thắp nén hương thông báo, xin phép tổ tiên, thần linh biết về việc thu dọn bàn thờ. Đồng thời, gia chủ chuẩn bị một chiếc bàn chải vải hoặc giấy đỏ để đặt bài vị, bát hương, đèn, nến và đồ trang trí trên bàn thờ. Đợi sau khi hương cháy hết mới bắt đầu công việc.

           Công việc chủ yếu là dọn dẹp, lau chùi, hóa chân hương (đốt các chân hương cũ đi cho đỡ đầy bát hương), chỉ để lại 3 chân hương, sau đó bày biện đồ lễ. Các đồ thờ tự lúc này có thể được hạ xuống để lau chùi, đánh bóng. Sau khi hoàn tất, người ta nấu nước thơm (thường là ngũ vị hương) để lau lại một lần nữa cho sạch sẽ, thơm tho.

            Khi quét dọn bàn thờ cần dùng một chổi chuyên dùng để quét bụi, dùng khăn sạch với nước sạch, thơm, thanh tịnh để lau chùi đồ thờ. Để có nước lau dọn ban thờ và các vật cúng, người ta thường dùng nước sạch nấu gừng, lá bưởi pha chút rượu trắng hoặc mua nước ngũ vị ngoài chợ.

           Nếu ban thờ nhà bạn có các đồ thờ bằng đồng, ví dụ như lư hương, chân nến, hạc... bạn muốn vệ sinh lau bóng thì nên chú ý như sau:

  • Hòa đều dung dịch nước ấm với muối, một chút giấm hoặc chanh. Dùng khăn lau nhẹ nhàng, lưu ý không làm trầy xước món đồ.
  • Tránh dùng các hóa chất tẩy mạnh để làm sạch đồ đồng, bởi có thể làm hỏng bề mặt món đồ.

Ngoài bao sái bàn thờ, tỉa chân hương, các gia đình sẽ mua sắm các lễ nghi để bày biện đón năm mới gồm hương, hoa, đăng, trà, quả, thực, nên thanh tịnh và có thể theo tập tục cúng gia tiên nhà mình.

Lưu ý trong lúc dọn dẹp ban thờ ngày Tết

- Mở cửa sổ hoặc cửa ra vào khi dọn dẹp để phòng được thông thoáng.
- Khi dọn dẹp, cần chuẩn bị một chiếc mâm/ bàn có phủ giấy đỏ hoặc giấy trắng lên trên để đặt bát hương, bài vị và các đồ thờ. Nếu ngoài thờ gia tiên gia đình bạn còn thờ các vị thần linh khác thì chuẩn bị sẵn hai chỗ để hạ đồ thờ, không nên để lẫn.
- Hòa dung dịch tẩy rửa với nước ấm để lau rửa các vết bẩn. Lưu ý đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trên bao bì của sản phẩm vệ sinh trước khi dùng.
- Về thứ tự lau dọn, nếu có bài vị thì hãy lau bài vị trước rồi đến bát hương sau đó mới đến các đồ cúng khác. Nếu thờ Phật thì lau dọn tượng Phật trước rồi mới lau đến bài vị gia tiên.
- Khi lau dọn ban thờ cũng thường là lúc thay chân nhang. Sau cả một năm bận rộn với các ngày giỗ, ngày lễ, các bát hương đã khá đầy chân nhang vì thế cần bỏ bớt đi. Bạn hãy lấy thìa xúc ra từng thìa tro nhỏ để bỏ đi. Hãy giữ lại một ít tro và chân nhang, bởi việc đổ hết tro và chân nhang theo quan niệm của người xưa là gây hao tán tài lộc cho gia chủ.

Gốm sứ Hà Thành (st)

 

Góc gốm Bát Tràng khác